Παρασκευή 27 Απριλίου 2018

Η ιστορία ξαναγράφεται

Όσοι παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στον Ελληνικό αθλητισμό, και δη στο μπάσκετ (καθώς τα του ποδοσφαίρου έχουν γίνει τόσο μπάχαλο που αρνούμαι να ξοδέψω φαιά ουσία πλέον) γνωρίζουν την κόντρα ανάμεσα στον Τζόρντι Μπερτομέου (CEO της Ευρωλίγκας) και στον Παναθηναϊκό, και κυριότερα με τον μεγαλομέτοχο της ομάδας, τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο. Αυτή η κόντρα ολοένα και τραβιέται στα άκρα, ξεφεύγοντας πλήρως από τα αθλητικά πλαίσια, υπονομεύοντας ταυτοχρόνως την νοημοσύνη και τα ψυχολογικά όρια του φίλαθλου κοινού. Το γυαλί λοιπόν όχι μόνο δεν έχει σπάσει, αλλά έχει γίνει θρύψαλα και το διαζύγιο φαίνεται ως η μόνη βιώσιμη λύση. Σε αντίθεση με τα περισσότερα διαζύγια όμως, αυτό δεν είναι κοινοί συναινέσει, συνεπώς η μια πλευρά θα βγεί κερδισμένη και η άλλη ταπεινωμένη. Και αν σας φαίνονται ενδεχομένως βαριοί αυτοί οι χαρακτηρισμοί, πιστέψτε με, είμαι πολύ μετριόφρων στις εκφράσεις μου, καθ' ότι οι κινήσεις που γίνονται εκ μέρους της διοργανώτριας αρχής είναι πρωτοφανώς εκδικητικές.

Όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που σε ένα άθλημα η διοργανώτρια αρχή τάσσεται εμφανώς εχθρικά ως προς τους πρωταγωνιστές της διοργάνωσης στην οποία συμμετέχουν. Όσοι με γνωρίζετε, ασφαλώς ξέρετε την αγάπη που έχω προς το άθλημα των darts, όχι μόνο σαν θεατής, αλλά και σαν παίκτης (ο Θεός να με κάνει). Και έχοντας την γνωστή λόξα για την ιστορία του κάθε αθλήματος, αν παρατηρήσει κάποιος την ιστορία των darts θα παρατηρήσει έναν κοσμογονικό διαχωρισμό που έλαβε χώρα το 1992, με έναν ξεκάθαρο νικητή και έναν ξεκάθαρο ηττημένο. Στα δικά μου μάτια, ότι συνέβη στα βελάκια τότε, συμβαίνει και αυτή τη στιγμή στο Ευρωπαϊκό μπάσκετ, οπότε θα αποτολμήσω να κάνω και μία πρόβλεψη για το τελικό αποτέλεσμα, αλλά αυτά στο τέλος. Προς το παρόν, ας κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν...

Οι ρίζες των darts βρίσκονται στην μεσαιωνική Βρετανία, και το κοινό εκεί από την πρώτη στιγμή λάτρεψε αυτό το παιχνίδι, όμως μέχρι την δεκαετία του '70, δεν θεωρούνταν τόσο σαν ένα αναγνωρισμένο άθλημα, όσο ένα χόμπι συνυφασμένο με τις Βρετανικές pub. Το 1972 τα βελάκια εμφανίζονται τηλεοπτικά για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο καθώς το ITV παίρνει την απόφαση να καλύψει το μόνο εθνικό τουρνουά που διεξάγεται από το 1927, το News of the World, καθώς εμπνευστής αυτού του τουρνουά ήταν η ομώνυμη εφημερίδα, και να δημιουργήσει ένα νέο πρόγραμμα το Indoor League, στο οποίο εμφανίζονται τα παιχνίδια που προέρχονται από τις pub, όπως το μπιλιάρδο, το ποδοσφαιράκι και το μπρα ντε φερ, και ανάμεσα σε αυτά τα παιχνίδια βρίσκουμε και τα βελάκια. Και τα δύο προγράμματα προκαλούν πρωτοφανές ντελίριο στους Βρετανούς τηλεθεατές, καθώς εκατομμύρια από αυτούς συντονίζουν τις τηλεοράσεις τους προκειμένου να παρακολουθήσουν darts. Ένας από αυτούς τους θεατές ήταν και ο Olly Croft, ένας πλακετάς από το Λονδίνο. Ο Croft διαπίστωσε ότι μπορεί να οργανώσει σε εθνικό επίπεδο τα darts, και έτσι στις 7 Ιανουαρίου του 1973, μαζί με τη γυναίκα του και μια ομάδα ατόμων στο σπίτι του στο Muswell Hill ίδρυσαν την BDO (British Darts Organisation), και χάρη στην δουλειά του, οι σπόνσορες και τα τηλεοπτικά δίκτυα στήθηκαν στην ουρά προκειμένου να συμμετάσχουν στο παιχνίδι που πλέον θεωρείται ως ένα κανονικό άθλημα με τους πρώτους παίκτες που έγιναν επαγγελματίες. Το 1978 είναι μια χρονιά σταθμός, καθώς το BBC παραγγέλνει στην BDO να διοργανώσει το πρώτο της Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, το οποίο και θα μεταδώσει, και έτσι λοιπόν, σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα τα darts μετατρέπονται σε ένα άθλημα με πολλά χρήματα και πολλή δημοφιλία, που αγγίζει τα όρια αυτής του ποδοσφαίρου.

Με παίκτες-προσωπικότητες και σύμβολα όπως ο Eric Bristow, ο John Lowe, o Alan Evans, ο Jocky Wilson, ο Leighton Rees και ο Bobby George και άλλους, το πρώτο μισό της δεκαετίας του '80 τα βελάκια αποτελούν χρυσοφόρο πηγή. Τα τηλεοπτικά τουρνουά ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και υπήρχε η εντύπωση ότι τέλος δεν θα υπήρχε σε αυτή την ανοδική πορεία, παρά τα όποια παράπονα που είχαν σποραδικά οι παίκτες. Η πραγματικότητα όμως δεν ήταν έτσι. Οι παίκτες είχαν την δυνατότητα να καπνίζουν και να πίνουν αλκοόλ κατά την διάρκεια των παιχνιδιών τους ζωντανά στην τηλεόραση, μια εικόνα που δεν ταίριαζε στο όραμα της Θατσερικής Βρετανίας. Σιγά-σιγά, οι σπόνσορες αποχωρούν, τα τηλεοπτικά συμβόλαια ακυρώνονται και πλέον οι παίκτες που είχαν γίνει ήδη επαγγελματίες άρχισαν να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Χαρακτηριστικοί είναι οι αριθμοί των τηλεοπτικών τουρνουά που μειώθηκαν από 33 το 1983, σε μόλις ένα το 1988, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Οι παίκτες άρχισαν να θέτουν ερωτήματα στην διοργανώτρια αρχή. Γιατί έχαναν χρήματα όταν έπαιζαν για τις χώρες τους; Γιατί δεν είχαν λόγο στην διαχείριση του αθλήματος; Γιατί δεν τους επιτρέπονταν να εμφανίζονται οι προσωπικοί τους σπόνσορες; Αυτές οι απορίες υπήρχαν ήδη από τη χρυσή εποχή των darts, όμως με τα οικονομικά τους προβλήματα να διογκώνονται, μοιραία οι φωνές των παικτών άρχισαν να δυναμώνουν. Αισθάνονταν πως η BDO δεν έπραττε τα δέοντα έτσι ώστε να εξασφαλίσει περισσότερα τηλεοπτικά συμβόλαια και νέους χορηγούς.

Και φτάνουμε στο 1992. Με τα βελάκια να έχουν σχεδόν εξαφανιστεί από τον τηλεοπτικό χάρτη, και τους παίκτες να φυτοζωούν, οι παίκτες που βρίσκονται στις πρώτες 16 θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης, όλοι οι Παγκόσμιοι πρωταθλητές από το 1978 και έπειτα δημιουργούν την δική τους οργάνωση, την WDC (World Darts Council). Προσκαλούν τον Olly Croft σε αρκετές πολύωρες συναντήσεις και στην τελευταία από αυτή του θέτουν μόλις τρία ερωτήματα:
"-Μπορείς να μας εξασφαλίσεις περισσότερα τουρνουά τον χρόνο;
-Όχι.
-Θα σε πείραζε να διοργανώναμε τα δικά μας τουρνουά;
-Ναι.
-Μάλιστα. Σε αυτή την περίπτωση, αν προχωρούσαμε με τα δικά μας τουρνουά, τι θα συνέβαινε;
-Θα σας αποκλείσουμε."

Ο Olly Croft

Και εκείνο το σημείο ήταν που η ρήξη των δύο οργανώσεων ήταν αναπόφευκτη. Όμως για τον Olly Croft, δεν θα άφηνε την κατάσταση έτσι. "Δεν τους χρωστάω ούτε μια μέντα", είπε, και ανέλαβε δράση. Τον Απρίλη του 1993, στην ετήσια συνάντηση της BDO, ο Croft πρότεινε και πέρασε παμψηφεί τον αποκλεισμό όλων των παικτών της WDC στα τουρνουά της BDO, από εθνικό μέχρι και το επαρχιακό επίπεδο, όπως επίσης και τον άμεσο αποκλεισμό όσων παικτών έπαιζαν μαζί με τους παίκτες της WDC σε επιδείξεις, ενώ τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς ο αποκλεισμός επεκτάθηκε και σε παγκόσμιο επίπεδο. Φυσικά οι παίκτες και οι παράγοντες της WDC ένιωσαν προδομένοι από την συμπεριφορά και τις πράξεις του Croft, και πήραν την απόφαση να πάνε την BDO στα δικαστήρια, και μάλιστα στα ανώτατα δικαστήρια, σε μια υπόθεση η οποία κράτησε χρόνια, εν μέσω απειλών και εκβιασμών της BDO, η οποία έταξε στον Chris Johns και στον φιναλίστ του Παγκοσμίου του 1992 Mike Gregory διάφορα προνόμια και τους έπεισε να γυρίσουν πίσω στην BDO. Όμως οι υπόλοιποι 14 παίκτες έμειναν ενωμένοι, παρά τις συνεχόμενες απειλές εκ μέρους της BDO. Ο Rod Harrington εξηγεί:
"Από τους 14 αρχικούς παίκτες ήμουν ο τελευταίος που υπέγραψα στην WDC διότι οι παράγοντες της BDO με απειλούσαν ότι αν προσχωρούσα στην WDC δεν θα ξαναέριχνα ούτε ένα βελάκι σε όλον τον κόσμο. Δεν γούσταρα αυτές τις απειλές και υπέγραψα επί τόπου. Έλαβα μέρος σε όλες τις δικαστικές συνεδριάσεις σαν εκπρόσωπος των παικτών, και θυμάμαι ότι οι δικηγόροι της BDO έλεγαν "καταλαβαίνετε ότι αν χάσετε αυτή την υπόθεση, θα πιέσουμε να σας πάρουμε και την τελευταία δεκάρα για βλάβες εναντίον σας. Και θα πρέπει τότε να βρείτε τα χρήματα για τα οποία θα σας μηνύσουμε από όλους τους υπολοίπους. Πιστεύετε ότι οι άλλοι παίκτες θα σας υποστηρίξουν τότε;" Με απείλησε ευθέως με αυτόν τον τρόπο και αφού πήγα να τον βαρέσω, άνοιξα την πόρτα και έφυγα. Ήταν αρκετά βασανιστικό." O, εδώ και μερικές μέρες, συγχωρεμένος Eric Bristow έλεγε:
"Χωρίς πλάκα, ο Olly και η Lorna (σ.σ. η σύζυγος του Croft) ήταν σαν δεύτεροι γονείς μου και έπρεπε να προχωρήσω απέναντί τους. Αλλά αυτό ήταν για το καλό των darts. Τα βελάκια ήταν πιο σημαντικά για μένα από τον οποιοδήποτε". Κατά τη διάρκεια της εκδίκασης ο Croft απέφευγε να κοιτάξει τον Bristow στα μάτια...

Το πρόγραμμα του πρώτου τουρνουά της WDC από το 1992


Η υπόθεση κράτησε μέχρι και το 1997, όπου οι δύο πλευρές ήρθαν σε συμφωνία. Η BDO αναίρεσε τους αποκλεισμούς από τους παίκτες και η WDC έπρεπε να βγάλει τη λέξη "World" από την ονομασία της, και μετατράπηκε σε PDC (Professional Darts Corporation). Μέχρι και τότε οι δύο αρχές ήταν σε άμεση κόντρα, για το ποιά θα οργάνωνε τα καλύτερα τουρνουά και θα προσέλκυε τους καλύτερους παίκτες. Το κόστος για την PDC ήταν μεγαλύτερο καθώς δεν υπήρχε κάποιος άνθρωπος που θα βοηθούσε τα οικονομικά, χρήματα έμπαιναν από τους παίκτες και τους μάνατζερ μέχρι τότε. Όμως ο ερχομός του πασίγνωστου promoter στο σνούκερ και στο μποξ Barry Hearn άλλαξε άρδην τις ισορροπίες. Λέγεται ότι με την πρώτη φορά που ο Hearn παρευρέθηκε στο Παγκόσμιο του 1997, παρατηρώντας τα τεκταινόμενα είπε "εδώ μυρίζομαι χρήμα". Και όντως έτσι έγινε, αφού κληρονόμησε τον θώκο του Προέδρου της PDC, τα τουρνουά της έχουν ξεφύγει ακόμα και από την πιο οργιώδη όνειρα των εμπλεκομένων. Ο ίδιος ο Hearn υποστηρίζει πως "όταν αρχίζεις να εκμεταλλεύεσαι ένα άθλημα σωστά, η πρώτη σου έγνοια είναι για τους παίκτες. Πρώτον πρέπει να τους δίνεται η δυνατότητα και δεύτερον πρέπει να έχουν αρκετά χρήματα στις τσέπες τους για να δικαιολογήσουν αυτό που θέλουμε, δηλαδή ένα άθλημα παγκοσμίου επιπέδου". Και το αποτέλεσμα είναι ως εξής. Η PDC έχει καθ' ομολογίαν τους καλύτερους παίκτες, τα μεγαλύτερα χρηματικά τρόπαια, τα καλύτερα τουρνουά στα οποία μαζεύονται χιλιάδες κόσμου (και αν δεν με πιστεύετε δείτε αυτό), ενώ παρά το γεγονός ότι η BDO συνεχίζει να υφίσταται, τα τουρνουά της έχουν ελάχιστη ανταπόκριση, οι παίκτες είναι ημιεπαγγελματίες με άσχημες εμφανίσεις, και τα καλύτερα ταλέντα που είχε φεύγουν σωρηδόν κάθε χρόνο για την PDC, και προσωπική μου άποψη είναι πως τα ψωμιά της είναι μετρημένα.

Που θέλω να καταλήξω με αυτή την ιστορική αναδρομή και που είναι ο παραλληλισμός μεταξύ Παναθηναϊκού/Γιαννακόπουλου και Ευρολίγκας/Μπερτομέου; Νομίζω ότι είναι εμφανής. Και στις δύο περιπτώσεις υπήρξε μια χρυσή εποχή για τα αναφερθέντα αθλήματα, και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν εμφανή προβλήματα, και στις δύο περιπτώσεις διατυπώθηκαν εύλογα ερωτήματα, και στις δύο περιπτώσεις η καθεστηκυία τάξη τα έβαλε με τους παίκτες και τις ομάδες χρησιμοποιώντας εκβιαστικούς όρους και παραβατικές συμπεριφορές. Και χρησιμοποιώντας τα λόγια του Αϊνστάιν ότι "μόνο ένας ηλίθιος πιστεύει ότι οι ίδιες καταστάσεις φέρνουν διαφορετικά αποτελέσματα", έτσι προσωπική μου εκτίμηση είναι πως ο Μπερτομέου, νομίζοντας ότι αυτός είναι ο πρωταγωνιστής, μπορεί να εκβιάζει τους πραγματικούς πρωταγωνιστές, τις ομάδες, αλλά στο τέλος, αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει. Γι' αυτό λοιπόν υποστηρίζω τις απόψεις Γιαννακόπουλου, ή θα φύγει ο Μπερτομέου και θα γίνει σωστά η δουλειά, ή θα φύγει ο Παναθηναϊκός και θα χτίσει κάτι από την αρχή που θα αποδειχθεί ότι θα είναι η καλύτερη διοργάνωση. Αλλά μαζί πλέον δεν γίνεται...