Η Nine-τίλα στην ελληνική τηλεόραση

Αφού βρισκόμαστε στις τελευταίες μέρες και του φετινού καλοκαιριού (διάολε, πέρασε πολύ γρήγορα αυτή τη χρονιά το καλοκαίρι) ως συνήθως δεν είχα τίποτε να κάνω και βούτηξα ξανά στα άδυτα του YouTube, όπου, πέρα από διάφορες χαζομάρες, βρίσκεις κρυμμένα μικρά διαμάντια, κυρίως όσον αφορά αρχειακό υλικό. Εξαίρεση δεν αποτελεί και η πηγή δημιουργίας αυτού του κειμένου, δηλαδή το βίντεο στο αριστερό μέρος, το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα γρήγορο ζάπινγκ περί το 1996-97. Εγώ εκείνα τα χρόνια μόλις είχα ξεκινήσει, όπως σχεδόν όλα τα παιδιά, τα πρώτα βήματα στην εκπαίδευση, εν προκειμένω στο νηπιαγωγείο. Παρά το γεγονός ότι έχει περάσει μια εικοσαετία πλέον (και γράφοντάς το μου μοιάζει ολοένα και πιο τρομακτικό, το ότι έχουν περάσει κιόλας είκοσι χρόνια από τότε) θυμάμαι αρκετά πράγματα από εκείνη την εποχή. Όχι βέβαια σοβαρά πράγματα, διότι τι σχέση έχει ένα παιδί 5-6 χρονών με αυτά; Καμία. Θυμάμαι όμως που με πήγαιναν οι δικοί μου στο, παλιό πλέον, γήπεδο του ΑΟΞ και βλέπαμε την Ξάνθη. Θυμάμαι το πως μας ντύνανε και τις μόνες εξόδους που είχαμε τότε, αναφερόμενος φυσικά στα πάρτι γενεθλίων, όπου ιστορία έχουν γράψει τα πάρτι στα παλιά Goody's στην Ξάνθη, που ήταν μακράν το πιο δημοφιλές μέρος για γενέθλια. Θυμάμαι το κολυμβητήριο όπου πήγαινα να μάθω κολύμπι, τις βιντεοκασέτες που νοικιάζαμε στην επιστροφή και το καμένο από τσιγάρο ύφασμα του πίσω καθίσματος στο λευκό Nissan Sunny του πατέρα μου. Ας μην ξεφύγω όμως. Άλλωστε αυτές οι ιστορίες θα ειπωθούν σε μελλοντικό κείμενο. Σήμερα θα ασχοληθούμε με το πόσο ωραία ήταν τα κανάλια εκείνα τα χρόνια, γιατί, καθώς δεν βλέπαμε ειδήσεις και παραπλήσια προγράμματα, το μόνο που μας ένοιαζε για το αν θα βλέπαμε ένα κανάλι ή όχι ήταν τα παιδικά προγράμματα. So let's dive into it:



Κουμπιά 1-3: Κρατική τηλεόραση (ΕΤ1-ΕΤ2-ΕΤ3):

Πέρα απ' τον Αστυνόμο Σαΐνη, προσωπικά δεν θυμάμαι άλλο animated παιδικό πρόγραμμα που να είχε η ΕΡΤ τότε. Σε αυτό όμως που ξεχώριζε ήταν οι σειρές που στόχευαν στο παιδικό κοινό. Και η πιο γνωστή ήταν το Art Attack, η σειρά που ο Neil Buchanan (που πολλά χρόνια αργότερα μάθαμε ότι είναι μεταλάς) χρησιμοποιώντας λίγη PVA glue και πολλή φαντασία, δημιουργούσε πράγματα τα οποία, παρά το γεγονός ότι φαίνονταν στο γυαλί πανεύκολα να τα κατασκευάσεις, όσοι προσπάθησαν, έφαγαν τα μούτρα τους... Και το εντυπωσιακό είναι ότι η συγκεκριμένη σειρά εξακολουθεί να είναι στον αέρα, αν και με διαφορετικό παρουσιαστή τα τελευταία εννέα χρόνια.

Από εκεί και πέρα, μια άλλη σειρά η οποία ήταν ξεχωριστή, αν και προβλήθηκε λίγο μεταγενέστερα, ήταν οι Ατρόμητοι. Μια παρέα από την Αργεντινή παίζει ποδόσφαιρο σάλας στις γειτονιές του Μπουένος Άιρες υπό τις οδηγίες του κυρίου Λουτσέρο, και οι ιστορίες των χαρακτήρων της συγκεκριμένης σειράς, έμειναν στις μνήμες πολλών ανθρώπων της ηλικίας μου. Ποιός θα ξεχάσει τον Ταρούσα (Gamuza το κανονικό του όνομα), τον Κάροτ (Colo το κανονικό του όνομα), τον Γκαστόν, τον Κόκι, τον Μπόκα, και τον (αγαπημένο μου) Ρούντι Κακόνι; Επίσης, κάνοντας την έρευνα για τους Ατρόμητους, ανακάλυψα κάποια fun facts. Πρώτον, ότι ο ηθοποιός που έπαιζε τον Φέντε, ήταν ένας με το όνομα Μάξι Λόπες, και ναι, είναι ο ίδιος Μάξι Λόπες που έπαιξε στην Μπαρτσελόνα και σήκωσε το CL το 2006. Και δεύτερον, απ' ότι φαίνεται και η κόρη του Μαραντόνα είχε ρόλο στη σειρά. Ασυνήθιστο καστ, όμως οι μνήμες από αυτή τη σειρά έχουν αποτυπωθεί ες αεί στο μυαλό μας...

Ξεχωριστή θέση είχαν και τα, θρυλικά πλέον, Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα. Απ' τα πιο ευχάριστα και μεγαλεπήβολα προγράμματα, καθώς ήταν ευρωπαϊκή συμπαραγωγή. Πέρα απ' το άμεσο θέαμα των παιχνιδιών αυτών καθ' αυτών, μεγαλώνοντας εκτίμησα και το γεγονός ότι μάθαμε πολλές περιοχές της Ευρώπης, ξεχασμένες αλλά πανέμορφες. Ποιός ξέρει το Βαλ ντι Σόλε από την Ιταλία ή το Τισοϊβάρος από την Ουγγαρία; Μικρές, αλλά υπέροχες πόλεις. Όταν συμμετείχαμε το 1997, ήμασταν η πιο επιτυχημένη συμμετοχή της Ελλάδας, και περάσαμε στον μεγάλο τελικό. Όλη η πόλη της Ξάνθης ασχολούταν με τα ΠΧΣ για μήνες...

Τέλος, η ΕΤ3 είχε δυο εκπομπές, οι οποίες δεν απευθύνονταν στο καθαρά παιδικό κοινό όσο στο νεανικό, αλλά είχαν την πλάκα τους. Αρχικά το Κομφούζιο με τον (τότε μαλλιαρό) Αντώνη Κανάκη, τον συχωρεμένο Αντώνη Παραρά και guest no other than Γιάννη Σερβετά. Ξεκίνησαν από την ΕΤ3, και αργότερα συνέχισαν στο Στάρ, μέχρι τον θάνατο του Παραρά, που οδήγησε ως γνωστόν στο ΑΜΑΝ στο Mega και στον ΑΝΤ1. Χαβαλές, κουβέντα, και οι πρώτες προσπάθειες συνεχούς επικοινωνίας με το κοινό χαρακτήριζαν την συγκεκριμένη εκπομπή. Στο ίδιο μοτίβο, αλλά με εμφανή έμφαση στη μουσική ήταν το Jammin', η εκπομπή που μάθαμε άλλο ένα μέλος του σημερινού Ράδιο Αρβύλα, τον Στάθη Παναγιωτόπουλο, πολύ πριν αρχίσει να μας δροσίζει με τα αστεία του. Εξαιρετικές εκπομπές και οι δυο, ξεκάθαρα στο spirit των 90's, ότι καλύτερο μπορούσες να δεις το απόγευμα...



Κουμπί 4: Mega

Ο ένας άρχοντας του Σαββατοκυριάκου. Το Mega δεν είχε πολλά καρτούν σκόρπια, όπως τα υπόλοιπα κανάλια, αλλά τα έβαλε όλα, συν κάποια παιχνίδια στο μεσοδιάστημα, υπό τη σκέπη του Disney Club και αυτή η μια εκπομπή ήταν ενδεχομένως η δημοφιλέστερη όλου του Σαββατοκυριάκου, δεν γινόταν να χάσεις το Disney Club τα πρωινά. Με παρουσιαστές τον Λυκούργο και την Καρολίνα, για περίπου μια δεκαετία το Mega είχε μονοπώλιο στα προγράμματα της Disney, και όποια σειρά παρουσιαζόταν στην Αμερική, λίγο μετά ερχόταν και εδώ. Δεκάδες ήταν τα προγράμματα, απ' το Ducktales μέχρι και το Darwin Duck και από το Quack Attack μέχρι και τα κλασσικά shorts της Disney. Όλα τα έδειχνε το Mega για αυτό το χρονικό διάστημα. Και είχε και ένα άλλο ατού. Το γεγονός ότι όλο το υλικό της Disney είναι εκ φύσεως family friendly, αποτέλεσε το Disney Club την εκπομπή της επιλογής των γονέων, κερδίζοντας την μάχη της τηλεθέασης, κάτι που έφερε πολλά έσοδα στο Mega. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι εκείνα τα χρόνια ήταν η εποχή της παντοκρατορίας του μεγάλου καναλιού, καμία σχέση με την σύγχρονη κατάντια του...



Κουμπί 5: ΑΝΤ1

Ο έτερος άρχοντας του Σαββατοκυριάκου. Τα παδικά προγράμματα του ΑΝΤ1 ήταν εκ διαμέτρου αντίθετα από αυτά του Mega και των υπολοίπων καναλιών. Όταν οι υπόλοιποι έβγαζαν στο γυαλί διασκεδαστικά μεν, αλλά άκακα δε προγράμματα, ο ΑΝΤ1 ήταν ξεκάθαρα edgy, μεταδίδοντας ότι καλύτερο είχε να δείξει η Ιαπωνία εκείνη την εποχή. Ναι, ο ΑΝΤ1 προτίμησε τον δρόμο των anime. Κάτι που αν γινόταν σήμερα, φαντάζομαι ότι δεν θα περνούσε τόσο απαρατήρητο. Παρόλα αυτά, τα δυο προγράμματα που ήταν τα προεξάρχοντα, τα ξέρετε οι περισσότεροι και δεν νομίζω ότι χρήζουν περαιτέρω εξηγήσεων. Μιλάω προφανώς για το Sailor Moon και το Dragon Ball. Και επειδή ο ΑΝΤ1 έβγαλε προγράμματα που στόχευαν καθαρά και στα κορίτσια, αλλά και στα αγόρια, κατάφερε να έχει ένα πολύ μεγάλο μερίδιο στην τηλεθέαση, και προφανώς και στις μνήμες μας, διότι πιστεύω ότι και το Dragon Ball (που με τις διάφορες παραλλαγές του συνεχίζει μέχρι και σήμερα), αλλά κυρίως το Sailor Moon έχουν περάσει στην cult στρατόσφαιρα...



Κουμπιά 6 και 7: Σκάι και Σταρ

Σκάι και Σταρ τα βάζω στην ίδια κατηγορία, διότι πολύ απλά δεν θυμάμαι να είχαν κάποιο αξιόλογο παιδικό πρόγραμμα. Το Σκάι από τότε ήταν μακράν το πιο ξενέρωτο κανάλι της ελληνικής τηλεόρασης (ούτε καν δεν υπήρχε Θωμαΐδης, ήταν ακόμα στην ΕΤ3), και δεν είχε κάποιο χαρούμενο πρόγραμμα. Το μόνο που άξιζε για μένα ήταν ο Υπαστυνόμος Ρεξ. Το Σταρ από την άλλη, είχε λίγα προγράμματα από την Warner, όπως το Batman and Robin (μπλιαχ), το Pinky and the Brain, και το Animaniacs, που για μένα ήταν το καλύτερο καρτούν απ' όλα στο Σταρ. Βέβαια και τα δυο κανάλια είχαν επενδύσει στις σαπουνόπερες από την Λατινική Αμερική, οπότε λιγοστό ενδιαφέρον είχαν για μένα στα δικά μου μάτια...



Λοιπά κουμπιά: Συνδρομητικά/Δορυφορικά

Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι στα 90's τα πράγματα ήταν καλύτερα από οικονομικής άποψης, ασχέτως ότι από την άκρατη καταναλωτική μανία εκείνης της εποχής φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, αλλά αυτή τη στιγμή δεν είναι το θέμα μας αυτό. Εκείνα τα χρόνια ήταν και τα πρώτα που η τεχνολογία επέτρεψε να έχουμε περισσότερες επιλογές στην τηλεόραση πέρα απ' τα καθιερωμένα κανάλια. Εν αρχή ήταν τα δορυφορικά. Όποιος είχε χρήματα σήκωνε ένα πιάτο στην ταράτσα της πολυκατοικίας για να βλέπουν όποιο κανάλι ήταν διαθέσιμο απ' όλη την Ευρώπη. Τα γερμανικά κανάλια όπως το SAT.1 και το RTL δεν τα έδωσα σημασία ποτέ γιατί δεν καταλάβαινα τι λέγανε. Το Eurosport το τίμησα δεόντως καθώς ήταν (και εν πολλοίς εξακολουθεί να είναι) η τηλεοπτική μέκκα του αθλητισμού. Όμως το κανάλι που θα θυμάμαι με πολλή αγάπη μέχρι που θα χάσω τα λογικά μου και θα πεθάνω είναι το κλασσικό MTV Europe. Εκείνα τα χρόνια το MTV δικαιολογούσε ακόμα τον τίτλο του (Music Television), προβάλλοντας όλη την ώρα μουσική. Εγώ, όποτε είχα την ευκαιρία "κολλούσα" μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης, γιατί το θέαμα που έβλεπα και που ακούγα με εντυπωσίαζε. Και βλέποντας ότι έχει μείνει απ' το αρχείο, ακόμα και τώρα εντυπωσιάζομαι, ακόμα και με τις διαφημίσεις περίεργων γερμανικών Techno δίσκων, my heart skips a bit... Βέβαια είναι σαφώς λυπηρή η κατάντια του μοντέρνου MTV, που ούτε για το ονόρε δεν αξίζει να το βλέπεις...

Αργότερα, μάθαμε και άλλα τρια κανάλια που ήταν διαθέσιμα μέσω συνδρομής και του πρώτου ειδικού αποκωδικοποιητή που είδα στη ζωή μου. Filmnet, Super Sport και KTV. Ουσιαστικά μιλάμε για τον πρόγονο της σημερινής Nova. Το Filmnet ήταν το κανάλι που έδειχνε διαρκώς ταινίες (και στο οποίο είδαμε και τις πρώτες τσόντες, ας είμαστε ειλικρινείς). Το Super Sport είχε αναλάβει τα αθλητικά, κυρίως κάλυπτε τα ελληνικά πεπραγμένα, ενώ τέλος το KTV ήταν αυτό που έδειχνε διαρκώς παιδικά προγράμματα, όπως το Juniors TV στην Αττική, αν και το συγκεκριμένο κανάλι δεν το είδα ποτέ μου για ευνόητους λόγους. Πολλά και διάφορα καρτούν, με προεξάρχον το Spiderman, σίγουρα άξιζε να το έβλεπες. Βέβαια κάπου στα μέσα των 00's άλλαξε όνομα σε Fox Kids και αργότερα σε Jetix, και η σημερινή του μορφή είναι ως Disney XD στην πλατφόρμα της Nova...



Κλείνοντας λοιπόν αυτό το ανορθόδοξο ταξίδι στον χρόνο, ελπίζω όσοι πήρατε μέρος σε αυτό να σας επανήλθαν κάποιες μνήμες από την παιδική σας ηλικία, διότι όσο ο χρόνος προχωράει, όσο και πιο σημαντικές γίνονται οι μνήμες από τότε. Όσοι έχετε περαιτέρω μνήμες και θέλετε να τις μοιραστείτε μαζί μας ή διαπιστώσατε κάποιο λάθος, γιατί και ο χρόνος δεν επιτρέπει την ακρίβεια, είστε παραπάνω από ευπρόσδεκτοι να το κάνετε. Ακολουθούν links από εκπομπές που μπόρεσα να σταχυολογήσω στο YouTube:

Art Attack
Ατρόμητοι 
Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα
Κομφούζιο 
Jammin'
Disney Club
Dragon Ball
Sailor Moon
MTV
KTV

The wacky world of the Greek retro advertisement

Τις τελευταίες ημέρες για κάποιον λόγο άρχισα (για μια ακόμη φορά) να ψάχνω για παλιές έντυπες διαφημίσεις. Και παρά το γεγονός ότι μιλάμε απλώς για εταιρικές καταχωρήσεις, ορισμένες από αυτές είναι πολύ ενδιαφέρουσες από την άποψη ότι σε αυτές αντικατροπτίζονται οι αντιλήψεις των προηγουμένων δεκαετιών, και όπως γίνεται κατανοητό κάποιες είναι περίεργες, ως και αρρωστημένες. Φυσικά τονίζω ότι το υλικό που θα ακολουθήσει δεν είναι δικό μου προφανώς, είναι ότι έβγαλε ένα γρήγορο Google search:


Chapter 1-Τα "αγγλινικά"

Θυμάστε ότι πριν από μερικά χρόνια είχε γίνει θέμα στα περισσότερα ΜΜΕ η ολοένα αυξανόμενη χρήση των greeklish, με τα κλασσικά σχόλια του τύπου "χάρη στα greeklish τα παιδιά μας ξεχνάνε και τα λίγα που ξέρανε", λες και το ίντερνετ φταίει και όχι η ελλιπέστατη εκπαίδευση γι' αυτό, αλλά anyway, ας μην ξεφύγω... Ε λοιπόν, τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες συνέβαινε ακριβώς το αντίστροφο, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία της τότε κοινωνίας δεν είχε ιδέα από την αγγλική γλώσσα, και σε συνδυασμό με την εισαγωγή των πρώτων προϊόντων από το εξωτερικό ανάγκασε τους διαφημιστές να γράφουν τις αγγλικές ονομασίες με ελληνικούς χαρακτήρες, οδηγώντας σε μερικά hilarious αποτελέσματα όπως και τα παρακάτω:

Chapter 2-Οι σεξιστικές/ρατσιστικές

Θα ήθελα να πω ότι θα εντυπωσιαζόμουν αρνητικά, αλλά γνωρίζοντας ορισμένα πρότυπα των εποχών εκείνων, ουδεμία εντύπωση προκαλούν ορισμένες διαφημίσεις όπου προβάλλουν τις μοναδικές υποχρεώσεις της γυναίκας να είναι πρώτον όμορφη, και δεύτερον να φροντίζει τον, πετυχημένο εργαζόμενο σύζυγο, no matter what the cost, ή τους μαύρους να είναι υπηρέτες, που δεν τους φέρονταν και με τον καλύτερο τρόπο εκείνες τις εποχές. Σίγουρα αυτές οι αντιλήψεις μοιάζουν πλέον γελοίες, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που εξακολουθούν να τα πιστεύουν αυτά, όμως οι διαφημίσεις που ακολουθούν μιλάνε για του λόγου το αληθές:

Chapter 3-Τσιγάρα και αλκοόλ

Άλλο ένα παράδειγμα που η θέση και η προώθηση κάποιων προϊόντων έχει αλλάξει άρδην. Σήμερα, οι διαφημίσεις τσιγάρων έχουν απαγορευτεί πλήρως, ενώ αυτές των αλκοολούχων ποτών είναι γεμάτες από προειδοποιητικά μηνύματα. Μερικές δεκαετίες πριν, ίσχυε το ακριβώς αντίστροφο, καθώς αρχικά οι διαφημιστές χρησιμοποιούσαν σλόγκαν για τις ευεργετικές (!) επιπτώσεις του καπνίσματος και του ποτού, ενώ αργότερα το κάπνισμα και το ποτό έγινε μόδα και σύμβολο κοινωνικού στάτους, όπως φαίνεται και παρακάτω:

Chapter 4-Οι αστείες

Ονομάζοντας αυτό το κεφάλαιο "αστείες", δεν εννοώ πως είναι επιτηδευμένα αστείες, απλώς ορισμένα προϊόντα, ορισμένα σλόγκαν, ορισμένες ονομασίες προϊόντων και ορισμένα σχέδια, μου προκαλούν προσωπικά γέλιο. Δείτε και μόνοι σας:

 

 

Chapter 5 (και τελευταίο)-Οι περίεργες

Σαφώς και έχω μεγάλο respect για τους σχεδιαστές εκείνων των εποχών, καθώς με την έλλειψη της απαραίτητης τεχνολογίας, έπρεπε να σχεδίαζαν όλες τις διαφημίσεις στο χέρι, προσπαθώντας να βγάλουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Όμως σε ορισμένες περιπτώσεις το αποτέλεσμα, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, βγαίνει λίγο περίεργο και παραπέμπει σε διαφορετικές, ας τις πούμε δραστηριότητες... Επίσης, το γεγονός ότι για κάποιον απροσδιόριστο λόγο έβαλαν την Αγιά Σοφιά για τα "Χτυποκάρδια στο θρανίο", ενώ κάποιος άλλος σχεδίασε ένα παιδί να πίνει Μπυράλ και ένας άλλος σχεδίασε ένα μωρό χωρίς να φοράει τίποτε από τη μέση και κάτω, είναι ενδεχομένως και mind-blowing επιλογές. Τέλος, στην υποκατηγορία των τίμιων διαφημίσεων, αυτοί που επέλεξαν να πουν στα ίσια ότι τα προϊόντα τους είναι ακριβά:

Α, και μια μπόνους διαφήμιση...

 Η σοκοφρέτα, προτού ονομαστεί "σοκοφρέτα"...